Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)
Türkçe Anıttepe Yayınlarının yapmış olduğu 5.Sınıf ders kitabı sayfa 140-184 arasındaki cevaplarını buradan ulaşabilirsiniz. Sitemizde yer alan cevaplar özenle hazırlanıp sunulmuştur.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 164
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Eğlenmek ve hoş vakit geçirmek için neler yapıyorsunuz?
(örnek) Bisiklete biniyorum, patenle kayıyorum, tablette oyun oynuyorum, arkadaşlarımla geziyorum.
2. Etrafınızda yapmacık konuşan kişiler var mı? Bu kişilerin konuşması sizi nasıl etkiliyor? Açıklayınız.
(örnek) Var. Bu kişilerin konuşmalarını samimi bulmuyorum. Söylediklerine inanasım gelmiyor.
3. Hacivat ve Karagöz oyunları ile ilgili araştırma sonuçlarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 167
1. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki kelimelerin ve kelime gruplarının anlamlarını sözlükten bulup yazınız.
Cevap:
münasip: Uygun, yerinde
konak: Büyük ve gösterişli ev
alay etmek: Bir kimsenin, bir şeyin, bir durumun, gülünç, kusurlu, eksik vb. yönlerini küçümseyerek eğlence konusu yapmak
halt etmek: Uygunsuz bir söz söylemek, uygunsuz davranmak, uygunsuz bir iş yapmak
b) Bu kelimeleri öğrendiğiniz anlamıyla birer cümlede kullanınız. Cümleleri defterinize yazınız.
Cevap:
• Seninle daha münasip bir zamanda konuşalım.
• Dedemden kalan konağı satmak zorunda kaldık.
• Ayağı takılıp düşünce herkes onunla alay etmeye başladı.
• Tabletini suyla temizleyerek iyi halt etmişsin.
2. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız.
1. Hacivat, Karagöz’e ne öğretmek istemektedir?
Cevap: Birkaç kelime öğretmen istemektedir.
2. Karagöz , Hacivat’ın sözlerini doğru anlıyor mu? Hacivat, bu durum karşısında Karagöz’e nasıl davranıyor?
Cevap: Yanlış anlıyor. Hacivat sürekli Karagöz’ün söylediklerini düzeltiyor.
3. Karagöz ve Hacivat arasında geçen konuşmalardan en çok beğendiğiniz bölüm hangisidir? Nedeniyle açıklayınız.
Cevap:
Hacivat ––– Arada sırada “Ne buyurursunuz a benim efendim?”
Karagöz ––– Arada sırada burnumu yersiniz a benim efendim.
bölümünü çok beğendim. Karagöz’ün Hacivat’ın söylediği sözü yanlış anlaması ve bu şekilde tekrar etmesi çok komikti.
b) Okuduğunuz metinle ilgili iki soru yazınız. Yazdığınız soruları arkadaşlarınızdan cevaplamalarını isteyiniz.
Cevap:
1. Hacivat niçin Karagöz’e kelime öğretmeye çalışıyor?
2. Hacivat Karagöz’e neden kızıyor?
3. ETKİNLİK
a) Okuduğunuz metinde Hacivat’ın Karagöz’e kibarlık öğretme yöntemini doğru buluyor musunuz? Yazar, kibarlık öğretme yöntemini neden bu şekilde kullanmış olabilir? Açıklayınız.
Cevap:
(örnek) Doğru bulmuyorum. Birkaç kelimeyi ezbere söylemekle kibarlık öğrenilmez. Yazar, Karagöz’ün cahil biri olduğunu, sadece ezber yaparak nerede nasıl davranması gerektiğini öğrenebileceğini düşünmüş olabilir.
b) Hacivat’ın yerinde siz olsaydınız Karagöz’e kibar olmayı nasıl öğretirdiniz? Açıklayınız.
Cevap:
(örnek) Sözleri ezberletmek yerine, nerede nasıl davranması gerektiğini açıklardım. Niçin kibar olması gerektiğini anlatırdım. Birkaç insan getirip, onlarla konuşma alıştırması yaptırırdım.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 168
4. ETKİNLİK
Kibar olmak insan ilişkilerinde niçin önemlidir? Günlük hayattan örnekler veriniz.
Cevap:
Karşılıklı saygı, söylenenlerin dikkatle dinlenilmesi, sağlıklı bir iletişim kurulabilmesi için kibar olmak önemlidir. Mesela yeni tanışılan birine “siz” yerine “sen” diye hitap edilirse bu kabalık olur. İletişim kurduğumuz kişi bize saygı göstermez, söylediklerimizi ciddiye almaz.
5. ETKİNLİK
Okuduğunuz metinden yola çıkarak Hacivat ve Karagöz’ün kişilik özelliklerini yazınız.
Cevap:
Hacivat: Bilgili, görgülü, kibar.
Karagöz: Cahil, kaba, dalgacı.
6. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelime ve kavramlardan birini seçiniz. Seçtiğiniz kelimenin kullanılma durumuna uygun bir konuşma yapınız.
çok yaşa – geçmiş olsun – hoşça kalın – eline sağlık – günaydın
Cevap:
(örnek)
Sevgili arkadaşlar.
Her akşam ailemizle yemek yiyoruz. Annelerimiz çok güzel yemekler yapıyorlar. Peki yemekten sonra annemize “eline sağlık” diyor muyuz?
Niçin yemek yapan kişiye “eline sağlık” demeliyiz? Çünkü “eline sağlık” demek, “Bizim için bu kadar uğraşmışsın, emek vermişsin, sonunda çok güzel bir yemek ortaya çıkmış. Bu yemekleri yerken çok mutlu oldum. Bize hep böyle güzel yemekler yaptığın için sana teşekkür ediyorum.” demektir. Ve bu ifade yemek yapan kişiyi çok mutlu eder. Bundan sonra da güzel yemekler yapmaya devam eder.
İnsanlarla iletişim kurarken kibar olmamız, onları mutlu eden ifadeler kullanmamız çok önemlidir. Sağlıklı bir iletişim için kibar olmalı, insanları takdir ettiğimizi belli eden ifadeler kullanmaktan çekinmemeliyiz.
7. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki metni yay ayracın kullanımına dikkat ederek okuyunuz.
(Kırlık bir alan. Solda gövdesi kuliste olan büyük bir ağacın küçük bir bölümü görünmektedir. Ağaç, arkasına rahatça saklanılabilecek bir konumdadır.)
Fatma ––– Bakın gökkuşağı.
Şarkıyı duyuyor musunuz?
Mehmet ––– Hiçbir şey duymuyorum.
Fatma ––– (Duygulu) Ne kadar güzel! (Çocuklar bir süre gökkuşağına heyecanla
hayranlıkla bakar.)
Mehmet ––– Hep burada mı kalacağız? Köye dönmeyecek miyiz?
Ahmet ––– (Yumruğunu sağa sallar) Ölürüm de dönmem.
Fatma ––– Ben de…
b) Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yeri doldurunuz.
Cevap:
Yukarıdaki metinde yay ayraç, konuşanların bulunduğu yeri açıklamak, konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek amacıyla kullanılmıştır.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 169
8. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki Hacivat ile Karagöz metnini okuyunuz. Metindeki boşluklara, verilen kelimelerden uygun olanları yazınız.
etkinlik – dizüstü bilgisayar – derin dondurucu – saldırgan – hesap – su ısıtıcısı – lokanta
Cevap:
Hacivat : Yâr bana bir eğlence. Aman bana bir eğlence. Vay, Karagöz’üm iki
gözüm merhaba.
Karagöz : Hoş geldin Hacı cav cav.
Hacivat : Bak Karagöz’üm dünya değişiyor, dilimize yeni yeni kelimeler giriyor.
Senin haberin yoktur bunlardan. Biraz bunları dinle de öğren benden.
Karagöz : Fesüphanallah! Yine neler anlatacak, uyduracak bakalım.
Hacivat : Söyle bakalım Karagöz’üm sen suyu hâlâ çaydanlıkta mı kaynatırsın?
Karagöz : Ya nerede kaynatacaktım?
Hacivat : Kettleda (ketılda) kaynatacaksın elbet?
Karagöz : O da ne Hacivat’ım?
Hacivat : Suyu ısıtmak için kullanıyoruz diyorum sana.
Karagöz : Su ısıtıcısı desene Hacivat.
Hacivat : Şimdi şunu söyle bakalım kış hazırlıkları yaptınız mı?
Karagöz : Yapmaz mıyız hiç?
Hacivat : Eee, nerede muhafaza ediyorsunuz onları ?
Karagöz : Allah Allah! Bilmiyor musun ya nerede muhafaza edeceğimizi? Nerede
olacak?
Hacivat : Ben sana sordum ama bilemedin ki bana sorarsın.
Hacivat : Deep freze (difriz) diyecektin Karagöz’üm.
Karagöz : Tövbe tövbe! Onun adı derin dondurucudur.
Hacivat : Söyle bakalım sen, laptop nedir?
Karagöz : Ne top ne top?
Hacivat : Bak hâlâ top dersin. Hani bilgisayarın elde taşınanı var ya…
Karagöz : Hacivat’ım ona dizüstü bilgisayar denir.
Hacivat : Hadi, ne demek istiyorum bil bakalım. Arkadaşlarla aktivite yapmak
için bir restorana gittik, adisyonu ben ödemek istediğimde bir arkadaşım pek agresif davrandı. Hadi ne demek istedim, anlat bakalım.
Karagöz : A benim güzel Hacivat’ım aktivite yerine etkinlik , restoran
yerine lokanta , adisyon yerine hesap , agresif
yerine saldırgan desen ben de anlarım, sen de
anlarsın, Ali de Veli de anlar.
Karagöz : Yalnız benim anlamadığım bir şey var senin ana dilin Türkçe değil mi?
Hacivat : Bu da soru mu şimdi?
Karagöz : O hâlde ana dilin Türkçe ise neden Türkçesi varken kullanmazsın?
b) Yazılarınızda ve konuşmalarınızda kullandığınız kelimelerin Türkçe olmasına dikkat ediyor musunuz? Örneklerle açıklayınız.
Cevap:
(örnek) Evet ediyorum. Mesela “faks” yerine “belge geçer” diyorum. “e-mail” yerine “e-posta” diyorum.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 170
9. ETKİNLİK
Aşağıdaki kelimeleri inceleyip ilgili soruları cevaplayınız.
a) Yukarıdaki kelimeler hangi ünsüzlerle bitmiştir? Bu ünsüzlerin ortak özelliği nedir?
Cevap: “p, k, s, f, ş, ç” ünsüzleri ile bitmiştir. Bu ünsüzlerin ortak özelliği sert ünsüz olmalarıdır.
b) Yukarıdaki kelimelerin aldığı ekler hangi ünsüzlerle başlamıştır? Bu ünsüzlerin özelliği nedir?
Cevap: “d, c, g” ünsüzleri ile başlamıştır. Bu ünsüzlerin ortak özelliği yumuşak ünsüz olmalarıdır.
10. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki cümlelerde ünsüz benzeşmesinin olduğu kelimelerin altını çiziniz.
Cevap:
• Komşularına taşınırken yardım ettiler.
• Yemekte neler var, diye soralım mı?
• Çok istemesine rağmen Anıtkabir’e gidememişti.
• Mehmetçikler sayesinde huzurlu uyuyoruz.
• Arkadaşlarına alacağı hediyeyi kendi seçti.
• Bir de baktım ortalıkta kimsecikler yoktu.
b) Ünsüz benzeşmesine örnek kelimelerin olduğu cümleler yazınız.
Cevap:
Araştırmamı bu kitaptan yaptım.
Makinenin kapakçığını açarken dikkatli olunuz.
Bence sinemaya gitmiştir.
Karagöz Kibarlık Öğreniyor Metni Cevapları Sayfa 171
11. ETKİNLİK
a) Aşağıda giriş kısmı verilen Nasrettin Hoca fıkrasını sağlığın önemini vurgulayacak şekilde tamamlayınız.
Nasrettin Hoca bir sabah kalkmış bakmış ki her yer bembeyaz. Daha önce hiç kar görmeyen Nasrettin Hoca, karı pamuk sanmış. Heyecanla hanımını uyandırmış. Kalk da yorganı yastığı getir, her yer pamukla kaplanmış; yastığı, yorganı dolduralım, demiş. Nasrettin Hoca’nın hanımı da Hoca gibi karın ne olduğunu bilmiyormuş.
Cevap:
(örnek)
İkisi de karları yorganlara yastıklara doldurmuşlar. Akşam olmuş, doldurdukları yorgan ve yastıkla yatıp uyumuşlar. Sabah bir kalkmışlar ki her yer su! Gece kar soğuğunun etkisiyle Nasrettin Hoca da hasta olmuş, ateşler içinde kalmış. Sonra dönmüş hanımına:
— Hanım, o kadar ateşlenmişim ki pamuklar bile erimiş, su olmuş. Demek gökten yağan pamuk bizi hasta etmiş. Hemen hastaneye gidelim.
